Bu
gün sonuncu - "İlaxır" çərşənbədir. Bu çərşənbəyə xalq arasında İlaxır
Çərşənbə ilə yanaşı, "Yer Çərşənbəsi" və ya "Torpaq çərşənbəsi” də
deyirlər. İnama görə "Torpaq Çərşənbəsi"ndə torpaq artıq əkinə hazır
olur və ona toxum səpmək olar.
"İlaxır Çərşənbə" 4
çərşənbənin mərasim, ayin, etiqad, oyun və şənliklərlə ən zəngin
olanıdır. Bu vaxt əvvəlki çərşənbələrdə icra olunan bütün ayin və
mərasimlər daha şən, böyük xalq şənlikləri kimi təkrar qeyd olunur.
Mərasim sübh tezdən suya tapınma ayini ilə başlayır. İnsanlar su
kənarına gedir, su üstünə atlanır, dərdini, arzusunu axar suya deyir və
ondan imdad diləyirlər.
Bütün günü davam edən mərasim axşam
şənlikləri ilə daha da gurlaşır. Bu axşam üzərlik yandırılır, tonqallar
alovlanır, tonqallar üstündən tullanır, bacalardan torbalar sallanır,
qurşaq atılır, qulaq falları qurulur. Subaylar qonşu evlərin qapısının
arxasında gizlənərək ilk eşitdikləri sözə uyğun təzə ildə onları
gözləyən hadisələri öncədən bilməyə çalışırlar. Bu səbəbdəndir ki,
həmin günün axşamı yalnız yaxşı sözlər danışılması adət hesab olunur.
Bayram günü ən çox görülən işlərdən biridə müxtəlif fallardır. Bu fallara adətən gənc qızlar baxırlar.
Duzlu kökə yemək
Axır çərşənbə axşamı duzlu kökə yeyib yatırlar, su içmirlər. Gecə
yuxuda (susuzluqdan) su görünür: içməyə kimsə su verir. Guya, həmin su
verən adam yuxu görənin qismətidir.
Cavan qızlar bir yerə
yığışıb bir qaba su tökürlər. Əllərindəki üzükləri çıxarıb saçlarına
salırlar. Niyyət tutub üzüyü suyun üstündən keçirirlər. Üzük fırlanmağa
başlayır və qabın divarlarına dəyir. Üzük neçə dəfə qaba dəyirsə,
sayırsan. Demək o yaşda da gəlin gedəcəksən.
Axır çərşənbə
gecəsi ürəyində niyyət tut yat. Gecə yarısı yuxudan dur və şamı yandır.
Şamı götürüb güzgüyə yaxınlaş. Güzgüdə gələcək qismətini görəcəksən.
Amma gərək qorxmayasan. Qorxsan bu niyyətin baş tutmaz.
Ilin
axır çərşənbə axşamı ana uşaqlarının başından tük qırır və axar suya
atır. Bir qab həmin yerdən su götürür və uşaqlarının üstünə çiləyirsən.
Guya ki, bu su təmizlik, sağlamlıq, paklıq gətirir. Həmin ili uşaqlar
xəstələnmir.
Qız sakit, heç kimlə danışmadan ləyənə su tökür.
Əlinə bir böyük güzgü alır. Həmin güzgüdə aya baxır. Sevdiyi oğlanın
şəklini qız görərsə bu onun xeyrinədir. Demək, təzə il onun üçün uğurlu
olur, mətləbi həyata keçir. Bütün bu vaxt qız danışarsa, fal düz çıxmaz.
Ana səhifə | AzNetin ən yaxşı əyləncə saytı 
