Bu gün Sumqayıt hadisələrindən 23 il ötür. 1988-ci ilin fevralın
27-dən 28-nə keçən gecə Sumqayıt şəhərində baş vermiş iğtişaşlar
nəticəsində 32 nəfər ölüb. Onlardan 26-sı erməni, 6-sı isə azərbaycanlı
olub.
Hər il bu hadisələrin ildönümü yaxınlaşanda erməni təbliğat maşını
bütün gücü ilə işə düşür və azərbaycanlılar vəhşi, ermənilərə qarşı
milli dözümsüzlük nümayiş etdirən bir xalq kimi təqdim olunur. Əslində
isə bu hadisələr də SSRİ dövlət təhlükəsizlik komitəsinin ermənilərin
özləri ilə birgə təşkil etdiyi və həyata keçirdiyi ssenarinin tərkib
hissəsi idi. Sumqayıtda bu hadisəni təşkil etmək üçün seçilmiş şəxs də
erməni - iki dəfə məhkum olunmuş Eduard Qriqoryan idi. Baxmayaraq ki,
Sumqayıt hadisələrin təşkilatçısı kimi azərbaycanlı Əhməd Əhmədov edam
edilib, amma şahid ifadələri əsl günahkarın əslində erməni əsilli
Eduard Qriqoryan olduğunu sübut edir.
Şahid Allahverdi Qasımovun sözlərinə görə, Edik deyilən bu şəxs
avtovoğzalda bir neçə gənci toplayaraq onlara Qafandan indi gəldiyini
və orada azərbaycanlı qadınları elektrik dirəklərinə mıxla vurulduğunu
deyərək onları qızışdırıb.
Dövlət ittihamçısı Aslan İsmayılov Qriqoryan üçün ömürlük iş istəsə də
bu qəbul olunmayıb. Sumqayıtda keçirilmiş məhkəmə proseslərində
azərbaycanlılara qarşı qərəz nümayiş etdirilib. Dövlət ittihamçısının
xəstə və hadisələrdə heç bir günahı olmayan Nəcəf Nəcəfalıyev haqda
həbs qəti-imkan tədbirin dəyişdirilməsi ilə bağlı təklifi də qəbul
olunmayıb və o prosesin gedişində vəfat edib. Digər təqsirləndirilən
şəxs Əhməd Əhmədov isə Moskvada keçirilmiş məhkəmənin qərarı ilə edam
olunub.
Əhməd Əhmədovun hadisələrin əsas təşkilatçısı olduğunu sübuta yetirmək
üçün istintaqçılar həmin gün əynində əslində boz kostyum olmuş
Əhmədovdan guya üzərində qan ləkələri olan qara kostyumda olması ilə
bağlı ifadə alıblar və bu dəlil kimi məhkəmədə ortaya çıxarılıb. Qeyd
edək ki, sumqayıtlılar da Əhməd Əhmədovun cinayətkar olmadığına çoxdan
inanır. Onun yaşadığı həyətdə qurulmuş xatirə bulağı xalqın artıq Əhməd
Əhmədova bəraət verdiyini göstərir.